Ætlunin að jafna leikinn
Markmið nýs jarðhitaátaks er að jafna leikinn á milli þeirra 90% landsmanna sem nýta jarðhita til húshitunar og þeirra 10% heimila landsins sem enn þurfa að nota aðrar leiðir til húshitunar.
Jóhann Páll Jóhannsson, umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra, kynnti í liðinni viku stærsta jarðhitaátak sem farið hefur verið í hér á landi á þessari öld. Verkefnið á að gagnast þeim sem nota aðrar leiðir en jarðhita til að hita heimili sín:
„Það er rándýrt, óhagkvæmt og ósanngjarnt og við þurfum að ná þessu hlutfalli hratt niður á næstu árum,“ sagði Jóhann Páll af tilefninu. „Með árangri í leit og nýtingu jarðhita munum við lækka húshitunarkostnað heimila þar sem hann er mestur, en ekki síður létta kostnaði af fyrirtækjunum, af sveitarfélögum og grunnþjónustu, skólum og hjúkrunarheimilum, á köldum og krefjandi svæðum. Þetta er grundvallaratriði fyrir verðmætasköpun og byggðaþróun í landinu.“
Milljarður í leitar- og nýtingarátak
Alls verður einum milljarði króna varið í átak til leitar og nýtingar jarðhita á árunum 2025–2028.
Áhersla verður lögð á stuðning við nýtingu jarðhita til almennrar húshitunar á svæðum þar sem nú er notuð raforka og/eða olía til húshitunar. Verður við styrkveitingar m.a. horft til þess að nokkur þekking sé þegar til staðar á jarðhita viðkomandi svæðis og að vísbendingar séu um að finna megi heitt vatn sem hægt sé að nýta beint inn á hitaveitu, eða volgt vatn í nægilegu magni svo nýta megi á miðlæga varmadælu á svæðum.
2,5 milljarðar í niðurgreiðslur
Rafhitun á Íslandi nemur á bilinu 600–650 GWst og af því eru um 320 GWst niðurgreiddar. Um 300 GWst eru óniðurgreiddar, mest hjá fyrirtækjum og stofnunum. Á þessu ári verður rúmlega 2,5 milljörðum króna varið í niðurgreiðslur húshitunar á rafhituðum svæðum.
Styrkir verða veittir til sveitarfélaga, orkufyrirtækja eða aðila sem vinna í þeirra umboði og getur styrkupphæð fyrir hvert verkefni numið allt að tveimur þriðju af heildarkostnaði þess gegn mótframlagi umsækjanda. Verkefnin geta snúið að því að hefja nýtingu þar sem það á við eða að frekari rannsóknum með vísan í fyrri niðurstöður.
Loftslags- og orkusjóður hefur umsjón með framkvæmd átaksins sem auglýst verður á næstu dögum.
