Bræður frá Bakkafirði skoða öfluga vatnsaflsvirkjun í Skjaldfannardal
Höfundur: Hörður Kristjánsson
Undirbúningsvinna er nú hafin við Austurgilsvirkjun við upptök Selár í Skjaldfannardal við Ísafjarðardjúp. Indriði Aðalsteinsson, bóndi á Skjaldfönn, segist telja að þessar hugmyndir séu mjög jákvæðar fyrir svæðið í heild.
Á bak við þetta verkefni stendur Bjartmar Pétursson, sem er fiskútflytjandi og núverandi eigandi Laugalands í Skjaldfannardal. Með honum er bróðir hans, Kristinn Pétursson, en þeir eiga uppruna að rekja á Bakkafjörð. Kristinn mun hafa verið að vinna að undirbúningi rannsóknarhlutans, en hann sat m.a. á Alþingi fyrir Sjálfstæðisflokkinn á Austurlandi á árunum 1988 til 1991.
Indriði Aðalsteinsson, bóndi á Skjaldfönn, telur að ef af verði geti þetta orðið mikil lyftistöng fyrir innanvert Ísafjarðardjúp. Ekki sé verra að þeir sem að baki þessum hugmyndum standa séu mjög skarpir og vel meinandi menn.
Vegslóði gerður að rótum Drangajökuls
Í sumar var ruddur vegaslóði inn sunnanverðan dalinn og upp undir Drangajökul, eða að því svæði sem líklegt er fyrir uppistöðulón hugsanlegrar virkjunar. Segir Indriði að Vegagerðin hafi afsalað sér íhlutun vegna þessarar vegagerðar að öðru leyti en því að gerð hafi verið krafa um að framkvæma þetta með eins litlu raski og mögulegt væri. Ólafur Örn Haraldsson, þjóðgarðsvörður á Þingvöllum, heimsótti Indriða á Skjaldfönn og skoðaði svæðið í haust ásamt fleirum.
Uppsett afl áætlað 35 megawött
Bjartmar sagði í samtali við Bændablaðið að virkjanahugmyndirnar hafi verið settar í matsferli rammaáætlunar á síðasta ári. Samkvæmt skýrslu Orkustofnunar er gert ráð fyrir að uppsett afl Austurgilsvirkjunar yrði 35 megawött (MW) og áætluð orkugeta á ári 228 gígawattstundir (GWh). Hún myndi nýta vatnsafl sem fengist úr Vondadalsvatni sem er í 414 metra hæð yfir sjó, Skeifuvatni og Djúpa polli. Ráðgert er að meðalhæð inntakslóns í Vondadalsvatni yrði í 435 metra hæð yfir sjó. Þaðan yrði lögð 3,9 km löng vatnspípa úr trefjaplasti að stöðvarhúsi við Selá í Skjaldfannardal sem yrði í 45 metra hæð yfir sjó. Reiknað er með að nær allt jökulrennsli Selár fari í inntakslónið.
Til samanburðar má nefna Hvalárvirkjun í Ófeigsfirði á Ströndum sem nú er í undirbúningi. Þar er gert ráð fyrir 55 megawatta virkjun. VesturVerk áformar að umhverfis-, vatns- og jarðfræðirannsóknum vegna Hvalárvirkjunar verði lokið fyrir árslok 2016. Þá er þriðja virkjunin, en nokkru minni, í undirbúningsferli á Ströndum, en það er Skúfnadalsvirkjun.
Indriði Aðalsteinsson segir að hann sem landeigandi á Skjaldfönn og aðrir landeigendur í dalnum hafi á síðasta ári gefið leyfi til rannsókna sem talið sé að taki um 3 til 4 ár að framkvæma.
Lítið umhverfisrask
„Allt varðandi þessa virkjun er að mínu mati mjög jákvætt. Svæðið sem kæmi til með að fara undir vatn við suðurenda Drangajökuls er ekkert nema tjarnaklasar, snjóskaflar og stórgrýtisurð. Virkjunarsvæðið yrði að mestu í landi Laugalands. Vatnamælingamenn og aðrir sem hafa skoðað þetta eru mjög bjartsýnir á að þarna fáist nægilegt og stöðugt vatn.“
Minnkar flóðahættu og skapar möguleika fyrir ferðaþjónustu
„Þá mun þetta lón jafna mikið vatnsrennsli Selár þannig að flóð í ánni sem hafa verið að kvelja mann og pína á undanförnum árum yrðu sennilega alveg úr sögunni. Þá gæti þetta bætt fiskgengd í Selá. Með vegagerð vegna virkjunarinnar yrði í fyrsta sinn hægt að komast akandi alveg að Drangajökli. Þetta gæti skapað mikla möguleika fyrir ferðamennsku og akstur vélsleða og jeppa á jökulinn yfir sumartímann á auðveldari máta en verið hefur.“
Hringtenging getur stóraukið afhendingaröryggi raforku á Vestfjörðum
Ótryggt afhendingaröryggi raforku á Vestfjörðum hefur verið mjög í umræðunni á undanförnum árum. Eitt stærsta vandamálið þar er aðflutningur raforku frá raforkuflutningskerfi Landsnets inn á Vestfirði og skortur á hringtengingu rafmagns á Vestfjörðum ef einhvers staðar verður truflun eða rof á línum. Því hafa verið uppi hugmyndir um að leggja rafstreng frá Hvalárvirkjun í Ófeigsfirði á Ströndum yfir í Ísafjarðardjúp og þaðan mögulega með sæstreng í Álftafjörð eða í Arnarnes við Skutulsfjörð. Slík lagning yrði þó mjög dýr í framkvæmd. Með Austurgilsvirkjun í Skjaldfannardal yrðu flutningsleiðir og tengingar við landskerfið mögulega einfaldari og ódýrari auk þess sem tenging við Hvalárvirkjun myndi styrkja báða virkjunarkostina.
„Ef þetta gengur eftir verður þetta mikil bylting fyrir alla möguleika á svæðinu sem ekki voru áður fyrir hendi eins og vegna ferðaþjónustu,“ segir Indriði Aðalsteinsson.