„Yndislegust ert þú enn Búkolla ...“

Orðsins list kemur að þessu sinni frá Vilborgu Dagbjartsdóttur.

Vilborg fæddist á Vestdalseyri við Seyðisfjörð árið 1930 og lést haustið 2021 í Reykjavík þar sem hún bjó lengstum. Hún var kennaramenntuð og nam einnig bókasafnsfræði. Hún starfaði sem kennari og rithöfundur og skrifaði mjög mikið og þýddi fyrir börn. Hún orti einnig fjölda ljóða sem hafa birst á bókum og í blöðum og tímaritum hérlendis og erlendis og var með fyrstu íslensku konum til að skrifa módernísk ljóð. Sögur og ljóð Vilborgar hafa lengi notið mikillar og almennrar hylli og lifa góðu lífi meðal ungra og eldri lesenda.

Ljóðasafn frá 2015 hefur að geyma allar ljóðabækur Vilborgar, frumsamin ljóð og þýdd og nokkur áður óbirt ljóð. Á baksíðu safnsins segir að hún „yrki á frjálsu, nútímalegu ljóðmáli og kjör og reynsla kvenna og barna verði henni oft að yrkisefni“. Stríð, friður, trú og náttúra eru henni jafnframt hugleikin.

Vilborg var ein frumkvöðla Rauðsokkahreyfingarinnar, var lengi í stjórn Menningar- og friðarsamtaka íslenskra kvenna og sat m.a. í stjórn Stéttarfélags íslenskra barnakennara, Rithöfundafélags Íslands og Rithöfundasambands Íslands. Hún var sæmd hinum ýmsu verðlaunum fyrir ritstörf sín, sem og fálkaorðunni og heiðursverðlaunum IBBY fyrir störf í þágu barna. Vilborg var gift Þorgeiri Þorgeirsyni rithöfundi.

Nafngift

Hún kom á vordegi

Í glaða sólskini
leiddi pabbi hana
heim túnið

Við fögnuðum henni öll
þar sem hún stóð
í grænkandi hlaðvarpanum

Svo ung
svo falleg
og rauð

Kolla – Rauðkolla
Kusa-kusa-kus!

Hrópuðum við
hvert í kapp við annað
Vildum gefa henni nafn

Þá gekk mamma til hennar
og strauk henni yfir malirnar
lengi og blíðlega

Þögnin varð djúp

Mamma horfði yfir hópinn
geislandi augum
og mælti:

Ekki rauð
heldur gullin logagyllt
eins og sóley í túni

Sóley skal hún heita

Ástarjátning
Landbúnaðarráð-
herrann laut niður,
kyssti votar granirnar

og hvíslaði blítt:
Yndislegust ert þú enn
Búkolla mín kær

Birtan í kirkjunni

Í litlu sveitakirkjunni
er ekkert skraut
engar myndir
ekki einu sinni altaristafla
heldur ferkantaður gluggi
með einni rúðu
yfir altarinu

Á sumrin innrammar
hann fífilbrekku
um vetur þyrlar skafrenningurinn
kófinu upp á rúðuna

Birtan í kirkjunni
er köld og hrein
eins og guð

Úr Ljóðasafni Vilborgar Dagbjartsdóttur, JPV útgáfa, 2015.