Karólína í Hvammshlíð hlaut hvatningarverðlaun
Karólínu Elísabetardóttur í Hvammshlíð voru veitt Hvatningarverðlaun Búnaðarsambands Eyjafjarðar fyrir árið 2021 vegna ódrepandi áhuga, tengingar við erlenda vísindamenn og hvatningar til umfangsmikillar sýnatöku til að greina og finna verndandi arfgerð gegn riðusmiti í íslensku sauðkindinni. Verðlaunin voru veitt á aðalfundi BSE en Karólína komst ekki en var tengd með fjarfundarbúnaði.
Bóndinn, sem kallar sig Karólínu í Hvammshlíð, er þýsk að uppruna, fædd vorið 1970 og bar í sínu fæðingarlandi nafnið Caroline Mende.
Karólína kom fyrst til Íslands 1989 og fékk strax á tilfinninguna að „þetta væri sitt land“. Það var þó ekki fyrr en nokkru síðar sem hún keypti sitt eigið land, fyrst í Hegranesinu og síðan árið 2015 eignaðist hún Hvammshlíð, sem hafði verið í eyði í 127 ár, eða frá árinu 1888. „Það verður að segjast eins og er að þá töldu margir að ekki væri alveg í lagi með Karólínu. Hvammshlíð er þar sem Þverárfjallsvegur liggur sem hæst milli Skagafjarðar og Húnavatnssýslu.
Þar á hún sitt fjall og sína á og í stað ljósa á nágrannabæjum hefur hún stjörnurnar og er undir norðurljósum. Þar hefur hún komið upp aðstöðu fyrir sig og sína,“ segir í umsögn BSE vegna verðlaunanna.
Hvammshlíðarostur nýjasta búgreinin
Bústofninn er tæpar 60 kindur, 3 hross og hundar. Sumir þekkja til Karólínu vegna dagatala sem hún hefur gefið út með margvíslegum upplýsingum um íslenska þjóðhætti. Dagatalsútgáfan stóð t.d. undir kaupum á dráttarvél í Hvammshlíð.
Nýjasta búgreinin hjá Karólínu er ostagerð, „Hvammshlíðarostur“, þar sem lögð er áhersla á að nota engin íblöndunarefni sem eru íslensk og kryddin á ostinum úr náttúrunni. Osturinn lenti þó í því að sitja aðeins á hakanum þegar önnur verkefni sóttu á.
Verðlaunagripurinn í ár er eftir Guðrúnu Á. Steingrímsdóttur en að auki fylgdu með 200 þúsund krónur.
Magnaður áhugi
Haustið 2020 fór Fagráð í sauðfjárrækt að velta fyrir sér hvort nýjar leiðir væru mögulegar í baráttu við riðuveikina og þar á meðal hvort mögulegt væri að flytja inn erfðaefni til að byggja upp verndandi afbrigði gegn riðuveiki í okkar fjárstofni. Á það leist Karólínu ekki og hvatti mjög til þess að leitað væri betur að verndandi arfgerð innanlands.
Að sögn Eyþórs Einarssonar, ráðunautar í sauðfjárrækt hjá RML, var áhugi Karólínu magnaður og mjög hjálplegur við að komast í samband við vísindamenn í öðrum löndum til að leggja grunn að sem faglegustum rannsóknum á arfgerðum og hvort möguleiki væri á að finna verndandi arfgerðasæti íslenska sauðfjárstofnsins.
Nú hefur komið í ljóst að þetta efni er farið að finnast.