Fóðurefnagreiningar

Gróffóður er meginundirstaða búvöruframleiðslu af nautgripum og sauðfé hér á landi. Skynsamleg og markviss framleiðsla þessara búgreina m.t.t. afurða og heilbrigðis byggir öðru fremur á því að við þekkjum gæði gróffóðursins, hvort heldur sem er orkuinnihald / meltanleiki, próteingæði eða steinefni. 

Í ár var vorkoman og gróandinn með því hagstæðasta sem gerist, nánast um allt land og grasþroskinn því óvenju snemma á ferðinni. Helstu vaxtarþættir jarðargróðurs, – s.s. jarðraki, varmi og plöntunæring voru með ákjósanlegasta móti. Klassíska viðmiðið um heppilegan sláttutíma túngrasa; - við byrjun skriðs á vallarfoxgrasi – til þess að ná hámarks fóðurgæðum kann því að hafa verið eilítið seinna á ferðinni en hinn raunverulegi grasþroski. 

 

Þrátt fyrir þessar jákvæðu ytri aðstæður og hagstæða heyskapartíð á stórum hluta landsins er samt sem áður rík ástæða til þess að afla upplýsinga um gæði gróffóðursins – og alls ekki ástæða til að draga úr eða sleppa því að taka heysýni til efnagreininga. 

 

Samningur RML við BLGG í Hollandi

 

Undanfarin þrjú ár hefur Ráðgjafar­miðstöð landbúnaðarins, RML boðið bændum um allt land að taka heysýni og senda til efnagreininga, gegnum sérstakan þjónustusamning við hollenska efnagreininga- og rannsóknafyrirtækið BLGG AgroXpertus AB. Nú hafa nýir eigendur (EUROFINS Agro) yfirtekið rekstur þess – en þrátt fyrir það verða engar teljandi breytingar á þjónustunni. Almenn ánægja hefur verið meðal bænda með þessa þjónustu, en þjónustusamningurinn tryggir mjög víðtæka og einkar hraðvirka efnagreiningaþjónustu á hagstæðu verði. Samskiptaaðili RML um þjónustuna er sérstök umboðsskrifstofa; - Eurofins Agro Testing Sweden AB, sem staðsett er í Kristianstad í Svíþjóð. Þessa dagana er verið að ganga frá framlengingu hliðstæðs samnings og verið hefur í gildi og mun hann gilda frá ágúst 2016. 

 

RML leggur áherslu á að taka fóðursýni úr verkuðu fóðri, – rúlluböggum eða heystæðum eftir a.m.k. 5 til 6 vikna verkun. Ráðunautar RML víðsvegar um land munu annast heysýnatökuna með þar til gerðum sýnatökubúnaði og sjá um að safna sýnunum saman til sendingar. Þeir munu einnig sjá um að túlka niðurstöðurnar fyrir þá bændur sem þess óska. RML annast og ábyrgist greiðslu á greiningarkostnaði og innheimtir síðan kostnaðinn hjá bændum. 

 

Fjölþættar og greinargóðar upplýsingar um heyfóðrið geta einnig nýst til markvissari áburðarnotkunar og áburðaráætlanagerðar og ekki síður til þess að meta og skipuleggja endurræktun túna. 

 

Afhendingartími niðurstaðna

 

Samkvæmt nýja samningnum er stefnt að því að skila niðurstöðum 95% sýna innan 10 vinnudaga frá því sýni berst til greiningar. Ef til viðbótar venjulegri fóðurefnagreiningu eru greind bæði snefilefni (samtals 14 efni) og að auki rokgjarnar, lífrænar sýrur (mjólkur- edik- og smjörsýra) er afhendingarfresturinn hins vegar eitthvað lengri. Bóndinn getur síðan valið um hvort niðurstöðurnar berist honum á rafrænu formi (með tölvupóstur) eða fá þær sendar með landpósti. Niðurstöðurnar eru einnig lesnar beint inn í norræna fóðurmatskerfið NorFor (FAS) um leið og þær liggja fyrir og eru þá þegar aðgengilegar til áætlanagerðar í ráðgjafarverkfærinu; TINEOptifor-Island. 

 

Sauðfjárbændur eru sérstaklega hvattir til að láta efnagreina sín hey!

 

Eins og á liðnu ári er ástæða til að hvetja sauðfjárbændur til að láta efnagreina sín hey. Markviss fóðrun búfjár byggist á upplýsingum um efnainnihald fóðursins sem gefið er. 

 

Verð á efnagreiningum

 

Upplýsingar um greiningarkostnað liggja fyrir í sænskum krónum (SEK) en endanlegt verð í íslenskum krónum er að sjálfsögðu háð gengis-breytingum. Sem dæmi má gera ráð fyrir eftirtöldum kostnaði á sýni eftir því hvað greint er (verðdæmin miðast við gengi SEK í lok júlí og eru án virðisauka). 

 

1. Gras- og hirðingarsýni, fóðurefnagreining, án steinefna

kr. 6.600–7.000

2. Gras- og hirðingarsýni, fóðurefnagreining, + 10 stein- og snefilefni

kr. 9.300–9.500

3. Vothey, fóðurefnagreining án steinefna

kr. 9.300–9.500

4. Vothey, fóðurefnagreining, + 10 stein- og snefilefni

kr. 11.300–11.600

5. Vothey, fóðurefnagreining, + 14 stein- og snefilefni

kr. 17.200–17.500

 

Við hvetjum alla bændur; kúabændur, sauðfjárbændur, hrossabændur, til þess að kynna sér þessa mikilvægu þjónustu og nýta sér hana. Þær upplýsingar sem fást gegnum fóðurefnagreiningar nýtast ekki eingöngu varðandi fóðrun heldur ekki síður við ákvörðun á áburðargjöf. Þeir sem hafa áhuga á því að taka þátt í fóðuráætlanagerð fyrir mjólkurkýr með NorFor kerfinu, eða fóðurráðgjöf / fóðuráætlanagerð fyrir sauðfé og jafnframt nýta sér efnagreingarþjónustu samkvæmt samningi RML og Eurofins / BLGG, vinsamlega hafi samband við einhvern af eftirtöldum ráðgjöfum RML.