Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 3 mánaða.
Undanþágan dæmd ólögmæt
Fréttir 21. nóvember 2024

Undanþágan dæmd ólögmæt

Höfundur: Guðrún Hulda Pálsdóttir

Óvissa er uppi um framhald samruna og hugmynda Kaupfélags Skagfirðinga (KS) um hagræðingu í fyrirkomulagi slátrunar og kjötvinnslu.

Héraðsdómur Reykjavíkur komst að þeirri niðurstöðu að nýlega samþykktar undanþáguheimildir frá samkeppnislögum, sem heimila kjötafurðastöðvum að sameinast og hafa tiltekið samráð sín á milli, stríði gegn stjórnskipunarlögum og hafi því ekki lagagildi.

Dómurinn varðaði synjun Samkeppniseftirlitsins á kröfu heildverslunarinnar Innnes um íhlutun vegna háttsemi framleiðendafélaga. Kröfunni var synjað á þeim grundvelli að ekki væri lengur á valdsviði eftirlitsins að grípa til íhlutunar vegna heimilda sem settar hefðu verið með breytingarlögunum. Innnes byggði málatilbúnað sinn á því að breytingarlögin brytu gegn 44. gr. stjórnarskrárinnar sem kveður á um að ekkert lagafrumvarp megi samþykkja fyrr en það hefur verið rætt við þrjár umræður á Alþingi.

„Eðli málsins samkvæmt eru breytingar gerðar á frumvörpum, enda er það tilgangurinn með því að hafa þrjár umræður um frumvarp áður en það verður að lögum. Hins vegar er ekki kýrskýrt samkvæmt lögum hversu viðamiklar breytingarnar megi vera áður en um annað frumvarp sé að ræða,“ segir Katrín Pétursdóttir, lögfræðingur hjá Bændasamtökum Íslands.

Málið fékk flýtimeðferð fyrir héraðsdómi. Dómurinn lýsi afstöðu til breytingarlaganna sem stjórnskipulegs álitaefnis. „Til að taka allan vafa af málinu hefði verið réttast samkvæmt dómnum að fara með breytingartillöguna sem nýtt mál og hefja þrjár umræður um það á ný,“ segir Katrín.

Stöðvi allar aðgerðir

Samkeppniseftirlitið hefur sent kjötafurðastöðvum og samtökum þeirra bréf þar sem þeim er tilkynnt að samkeppnislög gildi nú fullum fetum um samstarf og samruna kjötafurðastöðva, en lögin banna samruna án undangenginnar umfjöllunar eftirlitsins. Í bréfinu er því beint til kjötafurðastöðva að þær stöðvi þegar í stað hvers konar aðgerðir sem farið geta gegn samkeppnislögum og stofnast hefur til á grundvelli undanþáguheimildanna. Þá eru þær beðnar að varðveita allar upplýsingar og gögn sem varpa ljósi á alla háttsemi sem tengjast samruna eða samstarfi á grundvelli þeirra. Þá er þeim, sem og öllum hagsmunaaðilum öðrum, gefinn kostur á að koma á framfæri sjónarmiðum sem kunna að nýtast nú í framhaldi og er þeim gefinn frestur til mánudags til þess.

KS fer að tilmælum

Ekki liggur fyrir hvort Samkeppniseftirlitið muni áfrýja málinu til Hæstaréttar en að mati Samtaka fyrirtækja í landbúnaði (SAFL) er nauðsynlegt að það verði gert. Samtökin hafa sent Samkeppniseftirlitinu bréf þess efnis, sem nálgast má á vef SAFL. Margrét Gísladóttir, framkvæmdastjóri samtakanna, segir niðurstöðu héraðsdóms koma mjög á óvart. „Sérstaklega í ljósi þess að matvælaráðherra tók það skýrt fram þegar hún mælti fyrir frumvarpinu að þingið skyldi gera þær breytingar sem talin væri þörf á að gera til að styðja við markmið laganna. Niðurstaðan skapar mikla réttaróvissu og ég tel óhjákvæmilegt að dómnum verði áfrýjað til Hæstaréttar til að eyða henni svo fljótt sem auðið er.“

Undir það tekur Sigurjón R. Rafnsson, aðstoðarkaupfélagsstjóri KS og stjórnarformaður SAFL. „Það liggur fyrir að ekki verður haldið áfram meðan óvissuástand ríkir en við, eins og flestir aðrir sem hafa tjáð sig, erum að vona að Samkeppniseftirlitið áfrýi dómnum. Að sjálfsögðu verður farið að tilmælum eftirlitsins og við undirbúum svar til þeirra þar sem okkur er gefinn kostur á að koma okkar sjónarmiðum á framfæri.“

Frá því undanþáguheimildirnar voru samþykktar í apríl hefur KS keypt Kjarnafæði Norðlenska og einnig liggur nú fyrir samþykkt kauptilboðs KS í sláturhús og kjötvinnslu B. Jensen. Síðastliðinn miðvikudag kynntu forsvarsmenn KS hugmyndir fyrirtækisins að breyttu fyrirkomulagi slátrunar og kjötvinnslu á Norðurlandi.

– Sjá nánar á síðu 2 í nýju Bændablaði sem kom út í dag

Upplýsingar uppfærðar um lambakjöt
Fréttir 14. mars 2025

Upplýsingar uppfærðar um lambakjöt

Eitt af þróunarverkefnum búgreina sem nýlega var veittur styrkur úr matvælaráðun...

Tangi besta nautið
Fréttir 14. mars 2025

Tangi besta nautið

Tangi 18024 frá Vestra-Reyni undir Akrafjalli hlaut nafnbótina besta naut fætt á...

Áform dregin til baka
Fréttir 13. mars 2025

Áform dregin til baka

Áform fjármála- og efnahagsráðherra um frumvarp til breytingar á tollalögum, þar...

Kvíaból fyrirmyndarbú ársins
Fréttir 13. mars 2025

Kvíaból fyrirmyndarbú ársins

Kvíaból í Köldukinn var útnefnt fyrirmyndarbú nautgripabænda árið 2025 á deildar...

Lyfta heildinni með samstarfi
Fréttir 12. mars 2025

Lyfta heildinni með samstarfi

Eitt af helstu málunum sem voru rædd á fundi loðdýrabænda var áætlun um dýraskip...

Hrossabændur vilja aðkomu að búvörusamningum
Fréttir 12. mars 2025

Hrossabændur vilja aðkomu að búvörusamningum

Nokkuð fámennt var á fundi hrossabænda á deildarfundi búgreina en þar var rætt u...

Búvélasali nýr formaður FA
Fréttir 12. mars 2025

Búvélasali nýr formaður FA

Friðrik Ingi Friðriksson, forstjóri og eigandi Aflvéla og Burstagerðarinnar, var...

Vill sjá fæðuöryggi rætt á matvælaþingi
Fréttir 11. mars 2025

Vill sjá fæðuöryggi rætt á matvælaþingi

Í hugtakinu fæðuöryggi felast mörg og ólík viðfangsefni. Þau voru rædd á málþing...