Verður milliliður milli ræktenda og kornstöðva
Starfsemi Kornræktarfélags Suðurlands var endurvakin á fundi kornbænda í Gunnarsholti 24. apríl.
Hugmyndin er að félagið verði milliliður í viðskiptasambandi kornbænda og kornstöðva á svæðinu og undirbúningur fyrir næsta skref sem er stofnun kornsamlags.
Björgvin Harðarson, svína- og kornbóndi í Laxárdal í Skeiða- og Gnúpverjahreppi, var kjörinn í stjórn félagsins og segir hann að með því að félagið sé endurvakið núna sé tekið skref í átt að stofnun kornsamlags. „Munurinn er sá að kornsamlagið yrði í sérstöku eignarhaldsfélagi sem kornbændur myndu leggja peninga inn í. Þeir verða þá að leggja mat á hvernig kornræktin muni ganga hjá þeim almennt séð áður en kemur til fjárútláta.“
Björgvin segir að félagsaðild að Kornræktarfélaginu verði eins og önnur aðild að Búnaðarsambandi Suðurlands.
Kornræktarfélagið verði milliliður
„Hugmyndin er að Kornræktarfélag Suðurlands verði nú ákveðinn milliliður milli kornræktenda og kornstöðvanna sem eru nú þegar til staðar hér á Suðurlandi sem munu nú eflast vegna þess fjárfestingastuðnings sem stjórnvöld hafa sett inn í greinina,“ heldur Björgvin áfram.
„Þannig verður stöðvunum gert kleift að taka við korninu frá bændum sem geta þá farið að máta sig við framleiðslu á fóðurkorni til að setja á markað í raun. Þeir eru í raun ekki vanir því að framleiða söluvöru og þurfa tíma til að prófa sig áfram með hvernig það gengur áður en þeir verða tilbúnir til að leggja fjármuni í verkefnið.
En auk þess að skuldbinda sig með því að kaupa hlut í samlaginu verða þeir að skuldbinda sig til að leggja inn korn til þurrkunar.
Stuðningur stjórnvalda virkar þannig að 40 prósent af fjárfestingarkostnaði í greininni kemur frá ríkinu en 60 prósent verða að koma frá þeim sem hyggjast fjárfesta í nýjum stöðvum eða stækkunum – þá bændur eða aðrir fjárfestar. Það geta verið alls konar fjárfestar, til dæmis fiskeldisfyrirtæki, fóðurframleiðendur, brugverksmiðjur og aðrir þeir sem vilja kaupa íslenskt korn,“ útskýrir Björgvin.
Gæðastaðlar fyrir kornvöru
Björgvin bendir á að það sé allt annar hlutur að framleiða eigið fóðurkorn eða kornvöru sem á að selja á markaði. Því þurfi bændur margir hverjir að setja sig í alveg nýjar stellingar þar sem huga þurfi að ákveðnum gæðastöðlum. Fjárfestingarstuðningurinn muni nýtast líka til þess að stöðvar geti bætt sína aðstöðu til kornmóttöku og gæðamats. Næstu skref verði að fræða bændur um gæðastaðla svo þeir geti byrjað að rækta og þreskja korn til sölu.
Að sögn Björgvins geta þær fjórar stöðvar sem séu starfhæfar á Suðurlandi afkastað á bilinu tveimur til fimm þúsund tonnum á ári, en þær eru í Birtingarholti í Hrunamannahreppi, í Gunnarsholti á Rangárvöllum, á Þorvaldseyri undir Eyjafjöllum og á Sandhóli í Meðallandi.
Auk þess er Eimverk með kornþurrkstöð í Bjálmholti í Holtum. Með honum í nýrri stjórn Kornræktarfélagsins eru Haraldur Ívar Guðmundsson á Reykhóli, Ólafur Eggertsson á Þorvaldseyri, Örn Karlsson á Sandhóli og Sigurjón Eyjólfsson í Eystri-Pétursey.