Langspilsvaka á Íslenska bænum í Austur-Meðalholtum
Höfundur: Hörður Kristjánsson
Helgina 26.–27. október fer fram Langspilsvaka á Íslenska bænum í Austur-Meðalholtum, tónlistarhátíð tileinkuð íslenska langspilinu.
Meðal flytjenda eru Björg Þórhallsdóttir sópran, Elísabet Waage hörpuleikari, Hilmar Örn Agnarsson organisti, Steinunn Arnbjörg Stefánsdóttir barokksellóleikari, Rósa Þorsteinsdóttir kvæðakona, Sönghópurinn Voces Thules, Eyjólfur Eyjólfsson, tenór og langspilsleikari, og nemendur úr Flóaskóla.
Sýning á 18 langspilum
Dagskrá laugardagsins er æði fjölbreytt. Hátíðin hefst kl. 14.00 í sýningarskála staðarins með sýningu á 18 langspilum sem nemendur í 5. og 6. bekk í Flóaskóla smíðuðu undir handleiðslu Eyjólfs Eyjólfssonar síðasta vetur.
Kl. 15.00 mun Rósa Þorsteinsdóttir ásamt fleirum kveða vel valdar rímur í gömlu baðstofunni og þar verður einnig leikið á langspil.
Fyrri tónleikar laugardagsins hefjast kl. 16.00 og verða tileinkaðir kirkjutónlist þar sem leikið verður undir söng á harmóníum, langspil og hörpu.
Kl. 20.30 fara fram seinni tónleikarnir en þeir verða á veraldlegum nótum þar sem gömlu hljóðfærin fá á sig annan og fjörlegri blæ. Í kjölfarið breytist sýningarskálinn í danssal þegar Atli Freyr Hjaltason þjóðdansari mun leiða danssporin í gömlu dönsunum og hinum ýmsu þjóðdönsum eins og vikivaka.
Hluti af lokaverkefni Eyjólfs Eyjólfssonar
Dagskrá sunnudagsins verður tileinkuð langspilssmíðaverkefninu í Flóaskóla. Húsið verður opnað kl. 14.00 með fyrrnefndri langspilssýningu. Lokaatriði hátíðarinnar hefst svo kl. 15.00 þegar nemendur í Flóaskóla syngja nokkur lög úr Þjóðlagasafni sr. Bjarna Þorsteinssonar og leika undir á eigin langspil.
Langspilssmíðaverkefnið er hluti af lokaverkefni Eyjólfs Eyjólfssonar í meistaranámi í þjóðfræði við Háskóla Íslands um íslenska langspilið, upplifun fólks á hljóðfærinu og notagildi þess til náms og kennslu. Rannsóknin styðst við fyrri rannsókn sem gerð var af bandaríska þjóðtónlistarfræðingnum David G. Woods árið 1981. Þar rannsakaði hann 21 langspil víðs vegar um landið og lýsir hvernig hljóðfærið gæti nýst í grunnskólakerfinu.
Eins og Woods leggur upp með var útbúinn smíðispakki (e. kit) í samstarfi við Íslenska bæinn í Austur-Meðalholtum og Flóaskóla sem nemendur nota til að smíða sitt eigið langspil undir handleiðslu Eyjólfs og smíðakennara skólans. Áætlaður tímafjöldi við samsetningu og smíði hljóðfærisins taldi Woods vera innan við 10 klukkustundir.
Með því að gefa nemendum á mið- og efri stigum Flóaskóla tækifæri á að smíða og eignast sitt eigið langspil er markmið verkefnisins að nemendur hafi við lok þess þróað handverkskunnáttu og fengið undirstöðuþekkingu í smíði og eðlisfræði strengjahljóðfæra. Einnig hafi þau öðlast þekkingu um baðstofumenningu íslenska bændasamfélagsins með sérstöku tilliti til dægrastyttingar á borð við rímnakveðskap, söng og hljóðfæraleik á 18. og 19. öld og margt fleira.