Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 2 ára.
Breski fornleifafræðingurinn Howard Carter við fund sinn, gröf Tutankshames konungs.
Breski fornleifafræðingurinn Howard Carter við fund sinn, gröf Tutankshames konungs.
Mynd / Wikicommons
Fréttir 6. janúar 2022

Rýtingur úr loftsteinsmálmi

Höfundur: Sigrún Pétursdóttir

Fyrir allmörgum árum, nánast heilli öld, fannst gröf Tutankhamens konungs (Tuts) sem var uppi í kringum 1340 f. Krist. Gröfin var mörgum fræðingnum áhugaefni og við frekari rannsókn þremur árum síðar, eða árið 1925, fundust meðal annars tveir rýtingar á vel varðveittu líkinu.

Breska fornleifafræðingnum Howard Carter, sem uppgötvaði bæði gröfina og svo rýtingana, þótti heldur mikið til þeirra koma en annar var úr gulli og hinn úr því sem Carter taldi járn. Þó að vanalega þætti gullið verðmætara var járnrýtingurinn það sem raunverulega vakti athygli Carters og annarra fornleifafræðinga.

Á þeim tíma sem konungurinn var uppi, var járn nefnilega talið verðmætara en gull, þar sem það var afar sjaldgæft og tilvísanir í það ekki vanalegar í sögunni fyrr en á fyrsta árþúsundi f.Kr.

Vegna þess voru flestir fornleifafræðingar sammála um að málmurinn sem var notaður til að búa til rýtinginn væri líklegast loftsteinsmálmur, efni sem Egyptar á tímum konungsins Tuts, kölluðu „járn af himni“.
Járnið vakti eðlilega mikla athygli vísindamanna og gegnum tíðina hafa verið getgátur um hvar það hafi myndast eða hvaðan það hafi komið. Vísindamenn 8.–9. áratugarins léku sér áfram með þá hugmynd að blað rýtingsins hafi verið gert úr loftsteini en niðurstöður þeirra rannsókna þóttu ekki gefa fullnægjandi svar.

Á síðasta ári hins vegar notaði hópur ítalskra og egypskra vísindamanna nýja tækni sem kallast röntgenflúrljómun til að skoða rýtinginn aftur. Þær niðurstöður ýttu heldur betur undir hugmyndir vísindamannanna forvera þeirra, en efnainnihald í blaði hans benti eindregið til uppruna ... utan jarðar. Innihaldið, járn, nikkel og kóbalt, finnst m.a. í loftsteinum, sem ýtir undir verðleika niðurstaðnanna.

Rannsakendur vona að uppgötvunin muni hjálpa til við að greina aðra hluti sem fundust í gröfinni, sem áður voru taldir vera járn. Þeir vonast einnig til að það muni gefa innsýn í aðra notkun loftsteinsmálma á þeim tíma.

Þó að það kunni að virðast heldur langsótt að grafhýsi Tútankhamens konungs geymi enn óuppgötvuð leyndarmál, þá er staðreyndin sú að vegna þess hve lengi hún stóð ósnortin gæti það dugað til að halda vísindamönnum og fornleifafræðingum uppteknum í mjög langan tíma og jafnvel er þar að finna fleiri málma sem ekki hafa greinileg kennsl verið borin á.

Skylt efni: Loftsteinar

Mannelski og sjálfsöruggi gæðingafaðirinn
Fréttir 16. júlí 2024

Mannelski og sjálfsöruggi gæðingafaðirinn

Olil Amble og Bergur Jónsson á Syðri-Gegnishólum hafa náð einstökum árangri í hr...

Ráðuneytið svarar ESA um óvissuatriði
Fréttir 15. júlí 2024

Ráðuneytið svarar ESA um óvissuatriði

Matvælaráðuneytið segir í svari við fyrirspurn ESA, Eftirlitsstofnun EFTA, að sa...

Farsæll áhugaræktandi
Fréttir 15. júlí 2024

Farsæll áhugaræktandi

Þrír synir undan heiðursverðlaunahryssunni Álöfu frá Ketilsstöðum komu fram á La...

Hundrað hesta setningarathöfn
Fréttir 12. júlí 2024

Hundrað hesta setningarathöfn

Setningarathöfn Landsmóts hestasmanna er alla jafna hátíðleg.

Til þess var leikurinn gerður
Fréttir 11. júlí 2024

Til þess var leikurinn gerður

Stjórn Búsældar hefur fyrir sitt leyti samþykkt söluna á Kjarnafæði Norðlenska t...

Skammur aðdragandi að sölunni
Fréttir 11. júlí 2024

Skammur aðdragandi að sölunni

Bræðurnir Eiður og Hreinn Gunnlaugssynir hafa sem áður segir samþykkt kauptilboð...

Kaup Skagfirðinga á Kjarnafæði Norðlenska
Fréttir 11. júlí 2024

Kaup Skagfirðinga á Kjarnafæði Norðlenska

Meginmarkmið kaupa Kaupfélags Skagfirðinga (KS) á Kjarnafæði Norðlenska (KN) er ...

Tilþrif á Landsmóti
Fréttir 11. júlí 2024

Tilþrif á Landsmóti

Enginn skortur var á glæsilegum tilþrifum stólpafáka sem komu fram í gæðingakepp...