Notagildi upplýsinga um áburðargjöf og uppskeru
Höfundur: Borgar Páll Bragason fagstjóri hjá RML
Þessa dagana eru bændur að standa skil á lögbundnum skráningum heyforða vetrarins en síðasti dagur til að skila haustskýrslu til Matvælastofnunar er 20. nóvember.
Margir bændur hafa skráð uppskeru sumarsins inn í Jörð.is og geta þá með einföldum rafrænum hætti yfirfært uppskerugögnin yfir á haustskýrsluna í bustofn.is. Margir aðrir hafa undanfarna daga verið að leita uppi þessar skráningar í minnisbókum og blöðum.
Ein af skyldum framleiðenda í gæðastýrðri sauðfjárrækt er að halda gæðahandbók þar sem meðal annars er haldið utan um upplýsingar um áburðargjöf og uppskeru fyrir hverja spildu. Þeir bændur sem skrá þessar upplýsingar í forritið Jörð.is eru í raun að uppfylla þær kvaðir og gerir lögbundin skil á upplýsingum um heyforðann mjög einföld.
Markmið gæðahandbókar í gæðastýrðri sauðfjárrækt frá því að hún kom til sögunnar árið 2003 var að hún væri hjálpartæki til að ná betri árangri í búrekstrinum. Fóðuröflunin er þar einn stærsti kostnaðarliðurinn. Eflaust hafa margir nýtt þessar jarðræktarupplýsingar með fyrirhugðum hætti en víða eru vannýtt tækifæri í þeim efnum. Vandi bænda felst einkum í því að það er yfirleitt tímafrek og flókin vinna að bera saman upplýsingar um áburðargjöf og uppskeru með það að markmiði að greina tækifæri í endurræktun eða í breyttri áburðarnotkun.
Við undirbúning áburðarkaupa og vinnslu áburðaráætlunar er mikilvægt að gera greinarmun á milli túna eftir því hvort þau nýta áburð vel eða illa. Það er því eitt af verkefnum RML þessa dagana að aðstoða bændur við lesa úr upplýsingum um áburðargjöf og uppskeru og hjálpa þannig bændum við að ná bættum árangri í búrekstrinum. Hægt er að vinna svona samanburð langt aftur í tímann svo framarlega sem upplýsingarnar séu skráðar í Jörð.is.
Það sem einkum er gert í þessari úrvinnslu er að skoða áburðarkostnaðinn á bak við hvert kíló uppskerunnar og skoða hvort þar sé mikill munur á milli túna. Þar er búið að leggja að jöfnu, verðmæti áburðarefna í tilbúnum áburði og í búfjáráburði. Með því að bera tún saman með þessum hætti má oft á tíðum sjá hluti sem betur mega fara.
Hefðbundin úrvinnsla á samanburði á áburðargjöf og uppskeru innifelur skýrslu með þremur súluritum þar sem hver súla táknar eina spildu. Eitt súluritið ber saman áborið N og uppskeru. Á öðru er sýndur áburðarkostnaður á hverja spildu og hið þriðja sýnir síðan áburðarkostnaðinn á bak við hvert kg þurrefnis og fóðureiningu. Að lokum eru reiknaðar út nokkrar lykiltölur. Þess má geta að þátttakendur í Sprota, jarðræktarráðgjöf hjá RML fá svona skýrslu.
Þeir sem hafa áhuga á svona samantekt sem byggir á skráningum á áburðargjöf og uppskeru í Jörð.is geta haft samband við Borgar Pál Bragason hjá RML í síma 516 5000 eða með tölvupósti á bpb@rml.is.