Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 9 ára.
Íslenski fáninn og íslensk framleiðsla
Lesendarýni 11. maí 2015

Íslenski fáninn og íslensk framleiðsla

Höfundur: Silja Dögg Gunnarsdóttir, 3. þingmaður Suðurkjördæmis, Framsóknarflokki.
Fæðingarhríðir frumvarps um breytingar á lögum á þjóðfána Íslands, þ.e. varðandi notkun fánans við markaðssetningu á vörum og þjónustu, hafa staðið yfir árum saman.
 
Silja Dögg Gunnarsdóttir. 
Nú sér fyrir endann á þeim því forsætisráðherra, Sigmundur Davíð Gunnlaugsson, mælti fyrir frumvarpi þess efnis í lok apríl og vonir bundnar við að það fáist samþykkt á Alþingi á vordögum.
 
Þurfa ekki leyfi
 
Meginbreytingin frá núgildandi lögum er að mönnum sé frjálst að nota íslenska fánann til markaðssetningar á vörum á þjónustu án sérstaks leyfis. Eftir því hefur verið kallað lengi, m.a. af hálfu Bændasamtakanna, Samtaka iðnaðarins og garðyrkjubænda. Tilgangurinn er að einfalda regluverkið og gera íslenska framleiðslu sýnilegri og aðgreinanlegri en nú er. Núgildandi lög eru frá árinu 1998 en markmið þeirrar lagasetningar var einmitt að rýmka heimild til notkunar þjóðfánans. Hins vegar  náðist það markmið ekki á þeim tíma, þar sem sú reglugerð sem ákvæði laganna mælir fyrir, var aldrei sett. Reglugerðin var ekki sett vegna skilgreiningarvanda, þ.e. hvernig ætti að skilgreina vörur með „íslenskan uppruna“. 
 
Skilgreiningarvandinn
 
Við fyrstu sýn virðist einfalt að skilgreina hvað sé „íslenskt að uppruna“. Það segir sig sjálft að undir þá skilgreiningu myndi falla t.d. allt sem ræktað er á Íslandi, sjávarfang sem veitt er við Íslandsstrendur, íslenska vatnið o.s.frv. En hvað getum við sagt um Síríus súkkulaði, Nóa konfektið, vinsælar íslenskar kextegundir eins og hann Sæmund okkar? Nú eða úlpuna sem hönnuð er á Íslandi undir íslensku vörumerki, en bæði efniviður og framleiðsla er erlend? Þá vandast málið.
 
Lausnin
 
Í framlögðu frumvarpi er gert ráð fyrir að vörur sem framleiddar hafa verið á Íslandi undir íslensku vörumerki í 30 ár eða meira, fái að nota fánann þó svo að hráefnið sé að uppistöðu erlent, s.s. konfekt, kex, Orabaunir og slíkt. Hefðbundin íslensk matvara, eins og flatbrauð og laufabrauð, fengi líka að nota fánann. Hönnunarvaran er skilgreind í frumvarpinu út frá hönnun og vörumerki, þ.e. þeir hlutar verða að vera íslenskir en hráefnið má í sumum tilfellum vera erlent og framleiðslan sömuleiðis. Þó er gert ráð fyrir því að hráefnið megi þó ekki vera eðlislíkt innlendu hráefni sem telst hafa séríslenska eiginleika og einkenni, þá er aðallega átt við ullina. Á þeim forsendum gætu þá framleiðendur eins og 66° Norður, Cintamani, Farmers Market og Igló notað íslenska fánann. Hugverk teljast íslensk að uppruna ef þau eru samin af íslenskum aðila, þ.e. einstaklinga eða lögaðila sem eru með íslenskar kennitölur.
 
Eftirlit og reynsla
 
Gert er ráð fyrir að Neytendastofa fari með eftirlit á þessu sviði en forsætisráðherra muni hafa úrskurðarvald ef ágreiningur kemur upp. Ef til vill má enn finna einhverja veikleika á framlögðu frumvarpi. En ég er sannfærð um að þetta sé góð byrjun. Reynslan ein mun færa okkur vitneskju um hvað við gætum mögulega þurft að lagfæra. 
 
 
 
Kvenfélög styrkja hinar dreifðu byggðir
Skoðun 12. desember 2024

Kvenfélög styrkja hinar dreifðu byggðir

Kvenfélag Akrahrepps var stofnað 20. desember 1919 af bjartsýnum stórhuga konum.

Kindurnar mínar kolefnisjafna sig sjálfar og ríflega það
Skoðun 9. desember 2024

Kindurnar mínar kolefnisjafna sig sjálfar og ríflega það

Ég fletti Bændablaðinu eins og venjulega. Þar er síðustu misserin mikið skrifað ...

Matur handa öllum
Skoðun 12. nóvember 2024

Matur handa öllum

Nýlega hafa Eyjólfur Ingvi, formaður sauðfjárdeildar BÍ og Margrét Ágústa, framk...

Hin hliðin á peningnum
Skoðun 15. ágúst 2024

Hin hliðin á peningnum

Við þekkjum öll þann einfalda veruleika að það eru tvær hliðar á hverjum peningi...

Fagfundur og afmælisráðstefna
Skoðun 11. mars 2024

Fagfundur og afmælisráðstefna

Tveir viðburðir tengdir sauðfjárrækt haldnir dagana 21. -22. mars næstkomandi.

Er framtíðin lægra verð fyrir minni gæði?
Skoðun 15. febrúar 2024

Er framtíðin lægra verð fyrir minni gæði?

Við sem neytendur gerum miklar kröfur til innlendrar matvælaframleiðslu og við t...

Heilsársvegur yfir Öxi er skynsamleg fjárfesting
Skoðun 16. nóvember 2023

Heilsársvegur yfir Öxi er skynsamleg fjárfesting

Tilhneiging stjórnmálamanna er að líta á fjármagn sem veitt er í samgöngur sem k...

Óvissutímar
Skoðun 16. nóvember 2023

Óvissutímar

Á óvissutímum með eldgos yfirvofandi, þegar þetta er skrifað, er hægt að fullyrð...