Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 6 ára.
Hluti hópsins sem tók þátt í verkefninu á Gnúpverjaafrétti
Hluti hópsins sem tók þátt í verkefninu á Gnúpverjaafrétti
Mynd / Sigþrúður Jónsdóttir
Fréttir 10. júlí 2018

Landgræðsluleiðangur inn á afrétt

Höfundur: Bjarni Rúnarsson
Sauðfjárbændur í Skeiða- og Gnúp­verjahreppi hittust nýverið inni á framanverðum Gnúpverjaafrétti í árlegri landgræðsluferð.
 
Gnúpverjaafréttur nær frá Þjórsárdal og inn að Hofsjökli. Bændurnir nutu aðstoðar vinnuflokks Landsvirkjunar, sem starfræktur er frá Búrfellsvirkjun yfir sumartímann. Einnig var með í för Sigþrúður Jónsdóttir, sem er beitarsérfræðingur Landgræðslunnar. Tilgangur ferðarinnar var að græða upp sár sem hafa myndast vegna foks og notuðu til þess ónýtar heyrúllur. Einnig var borinn á tilbúinn áburður á viðkvæmt svæði og túnvingli sáð í u.þ.b. 2 hektara landsvæði. 
 
Löng hefð fyrir landgræðslu
 
Landgræðsla á afrétti Gnúpverja eiga sér langa sögu en fyrstu landgræðsluaðgerðir þar eru frá árinu 1960, á svonefndu Hafi, sem er svæði skammt innan við Búrfell.  Hlé varð á aðgerðum fram yfir Heklugosið 1970, en þá féll mikill vikur á þetta svæði og enn á ný í Heklugosinu 1980. Á þessum árum var flugvél Landgræðslunnar DC-3 notuð til að dreifa áburði og fræjum. 
 
Landbótafélag starfrækt
 
Síðustu áratugina hafa allar aðgerðir verið unnar á jörðu niðri. Árið 1994 tók áhugafólk í  Gnúpverjahreppi sig saman, með stuðningi frá Landgræðslunni, og hóf að loka rofabörðum og sá í vikurmela við rætur Sandafells og við Rauðá. Upp úr því varð landgræðsludagurinn árlegur viðburður. Eftir að gæðastýring í sauðfjárrækt hóf göngu sína hefur verið unnið samkvæmt landbótaáætlun fyrir Gnúpverjaafrétt, með styrk úr Landbótasjóði Landgræðslunnar. Landbótafélag Gnúpverja var stofnað 2009 og hefur það séð um landgræðsluaðgerðirnar síðan.
 
Heyrúllur nýtast vel
 
Eins og áður sagði þá hafa gosefni úr Heklu margsinnis fallið á framanverðan Gnúpverjaafrétt. Á landgræðslusvæðinu eru rofabörð og jarðvegur víða mjög vikurborinn og þar er erfitt að koma lífi í hann. Þar sem mest er af vikri og í rofabörð hefur reynst best að nota heyrúllur sem ekki eru lengur nothæfar í fóður.  Rúllurnar eru tættar í sundur og jafnaðar út. Þannig mynda þær hálfgert teppi yfir svæðið sem stöðvar jarðvegsfok og myndar hentugar aðstæður fyrir nýjan gróður. Árangur þessa starfs er verulegur og svæðið hefur gjörbreyst. Tekist hefur að loka rofabörðum og koma gróðri í vikurmela, sanda og moldir. Áður en landgræðsla hófst var töluvert fok svæðinu sem nú heyrir sögunni til. 
 
Hér að neðan má sjá myndir sem teknar voru í ferðinni af Sigþrúði Jónsdóttur

4 myndir:

Hlaða hrundi í Borgarfirði
Fréttir 21. febrúar 2025

Hlaða hrundi í Borgarfirði

Geymsluhúsnæði á vegum Landbúnaðarháskóla Íslands hrundi í óveðri í byrjun febrú...

Þröstur ráðinn ritstjóri
Fréttir 21. febrúar 2025

Þröstur ráðinn ritstjóri

Þröstur Helgason hefur verið ráðinn sem ritstjóri Bændablaðsins og mun hann taka...

Mótmæla breytingum á tollflokkun osta
Fréttir 21. febrúar 2025

Mótmæla breytingum á tollflokkun osta

Sex hagsmunasamtök á sviði landbúnaðar og matvælaframleiðslu hafa sent fjármála-...

Málþing um framtíð landbúnaðar
Fréttir 21. febrúar 2025

Málþing um framtíð landbúnaðar

Tekið verður á mörgum hagsmunamálum landbúnaðarins á víðum grunni á opnum fundi ...

Matarsóun mælist mest á frumframleiðsluþrepi
Fréttir 21. febrúar 2025

Matarsóun mælist mest á frumframleiðsluþrepi

Matarsóun mælist mest í frumframleiðsluþrepi virðis- keðjunnar; 29.130 tonn, eða...

Brostnar forsendur búvörusamninga
Fréttir 20. febrúar 2025

Brostnar forsendur búvörusamninga

Erna Bjarnadóttir, hagfræðingur Mjólkursamsölunnar, segir að stórar spurningar v...

Fjárhús fuku á Vattarnesi
Fréttir 20. febrúar 2025

Fjárhús fuku á Vattarnesi

Á Vattarnesi í Fáskrúðsfirði varð mikið tjón á íbúðarhúsi, fjárhúsum, farartækju...

Ólögleg förgun dýrahræja
Fréttir 20. febrúar 2025

Ólögleg förgun dýrahræja

Um 87 prósent dýrahræja fóru til urðunar á árunum 2020 til 2022, samkvæmt tölum ...