Markmiðið er að tryggja fæðuöryggi og sjálfbærni
Höfundur: Hörður Kristjánsson
Í vinnuplani Evrópuráðsins frá því í október „Horizon 2020“ varðandi lífhagfræði fyrir komandi ár, er áhersla lögð á fæðuöryggi, sjálfbæran landbúnað og skógrækt samhliða auknum sjávar- og ferskvatnsrannsóknum. Er þetta í takt við samfélagsáskorun (Societal Challenge 2) með fjárfestingu upp á 1,3 milljarða evra á árunum 2018 til 2020.
Bent er á að þetta sé hluti af áskorunum sem plánetan okkar stendur frammi fyrir um ókomin ár að laga sig að og draga úr loftslagsbreytingum. Það verði gert með því að tryggja fæðuöryggi, vernda náttúruauðlindagrunninn, stuðla að sjálfbærum valkostum í stað jarðefnaeldsneytisknúins hagkerfis. Sjálfbærri nýtingu á auðlindum hafsins og verndun hafanna. Landbúnaður og matvælaframleiðslukerfin, skógrækt, útgerð sem byggja á nýtingu lífríkisins eru að mati Evrópuráðsins kjarninn í þeim áskorunum sem takast þarf á við.
Vinnuáætlun SC2 leggur áherslu á sjálfbæra stjórnun lands og hafs til að tryggja hollan mat sem og líffræðilegan fjölbreytileika og hreint vatn. Enn fremur á það að styðja nýstárlegan matvæla- og sjávarútveg, lífhagkerfið og kraftmikla landsbyggð.
Um þessar mundir stendur heimsbyggðin einmitt frammi fyrir mikilli áskorun vegna afrísku svínapestarinnar sem fór að breiðast hratt um helstu svínaræktarlönd heims á árinu 2018 og 2019. Viðskipti með tugi milljóna tonna af kjöti eru að falla út og eitthvað þarf í staðinn og það með hraði. Þetta bætist við áhyggjur sem menn telja að muni stafa af hlýnandi loftslagi. Það er því engin tilviljun að þjóðir Evrópu sem og Sameinuðu þjóðirnar hafa lagt áherslu á að ríki heims leggi ríka áherslu á fæðuöryggi til handa þegnum sínum.
Gert er ráð fyrir að lausnirnar sem verða til af starfsemi SC2, muni skila umtalsverðum efnahagslegum, umhverfislegum og félagslegum ávinningi. Til dæmis er fjárfestingunni ætlað að beina sjónum að eflingu fjölbreytilegs landbúnaðar og heilbrigðs og öruggs matar, auka dýravelferð, sjálfbæra stjórnun jarðvegs og þróun örverufræðilegra umsókna. Styðja brautryðjendastarf, stafræna byltingu og nýjar verðmætakeðjur í landsbyggðinni.
Gert er ráð fyrir að nýjar hugmyndir, vörur, tækni, og nýjar samfélagslegar lausnir muni vinna í takt við að skapa stuðningsramma fyrir raunverulegar endurbætur. Það varðar hvernig við framleiðum og neytum matar. Þetta er sagt vera í takt við væntingar samfélagsins um áhrifadrifnar rannsóknir.