Fundu jarðnæði sem var ekki í boði í Sviss
Á bænum Narfaseli, undir Hafnarfjalli í Borgarfirði, hafa svissnesku hjónin Laurent og Lola Balmer sest að og stunda þar grænmetisræktun úti og inni í gróðurhúsi. Þau fluttust til Íslands snemma á síðasta ári og hafa reist sér íbúðarhúsnæði, geymslu og lítið kornsíló á landinu – auk veglegs 450 fermetra gróðurhúss.
Þau hófu ræktun strax á fyrsta ári á Íslandi, brutu fjórðung úr hektara lands til metnaðarfullrar útiræktunar en ræktuðu sérstök tómatayrki, ýmsar tegundir af salati, kúrbít, kryddjurtir, spírur og fleira undir gróðurhúsaplasti.
Laurent og Lola Balmer eru svissneskir garðyrkjubændur sem settust að undir Hafnarfjalli á síðasta ári. Hector, yngsti sonur þeirra, er hér með þeim á mynd.
Meira jarðnæði í Sviss ekki í boði
Fyrir áttu þau fimm ára farsæl garðyrkjuár að baki í Sviss, en áttu þar ekki kost á því jarðnæði sem þau sóttust eftir. Þau fóru því að svipast um eftir hentugum aðstæðum í öðrum löndum til að setjast að og komust að þeirri niðurstöðu að Ísland myndi passa þeim fullkomlega. „Ég er menntaður í hefðbundinni búfræði og sjálfmenntaður í garðyrkju, ég er einnig með tæknifræðimenntun, sem hefur komið að góðum notum hér við húsbyggingar,“ segir Laurent. „Til að fjárhagsáætlun okkar gangi upp þurfum við að gera eins mikið sjálf og við mögulega getum – og ég hef til dæmis að langmestu leyti sjálfur teiknað, hannað og reist þennan húsakost okkar.
Við vorum með farsælt garðyrkjufyrirtæki í Sviss sem við seldum og svo fengum við hagstætt lán frá einkaaðila í Sviss,“ segir Laurent þegar hann er spurður um hvernig þau hafi fjármagnað þetta ævintýri á Íslandi.
„Fyrsta árið einbeitum við okkur að þeim tegundum sem við höfum náð góðum árangri með í Sviss – og við erum komin með fimm svín sem við ætlum að nota til kjötframleiðslu. Við fengum þau í mars og vorum fyrst í stað með þau inni í gróðurhúsinu en hleyptum þeim svo út þegar veður leyfði en við erum með gott landrými fyrir slíkan búskap, því landið er alls um 28 hektarar.“
Áskorun garðyrkjubænda undir Hafnarfjalli
Laurent játar að búferlaflutningarnir séu heilmikil áskorun fyrir fjölskylduna og sömuleiðis hafi hann heyrt miklar sögur um að „veðrið undir Hafnarfjalli“ geti verið þolraun fyrir garðyrkjubændur. „Við vitum nú að gróðurhúsið okkar þolir í það minnsta hviður upp á 32 metra á sekúndu, en það er við því að búast að plastið gefi sig ef hér koma mjög miklar hviður. Þá verður að öllum líkindum bara tjón á plasti, því við smíðina á sjálfri grindinni á gróðurhúsinu var gert ráð fyrir að hún þyldi mikinn vind.
Við leggjum upp úr því að vera ekki með varnarefni í okkar ræktun, hvorki skordýra- eða illgresiseitur. Það kostar auðvitað meiri handavinnu en við teljum að það sé vel þess virði. Við erum með smá hita hér í gróðurhúsinu, en við viljum til dæmis í tómataræktuninni að vöxturinn á aldinunum sé ekki of hraður. Við sækjumst eftir meiri bragðgæðum en almennt er í boði, sem við fáum með vali á tilteknum yrkjum. Við ræktum líka beint í jarðveginum sem ég tel að skipti máli varðandi bragðið.“
Laurent segir að þau hafi fengið mjög góðar móttökur á Íslandi, bæði frá nágrönnunum – sem hafa lagt hönd á plóginn – og svo streyma viðskiptavinirnir til þeirra um hverja helgi, en þau reka litla sveitaverslun við íbúðarhúsið sitt. „Við erum mjög ánægð með viðtökurnar sem vörurnar okkar hafa fengið. Við sendum líka til sveitunga okkar einu sinni í viku; í Borgarnes á Hvanneyri og á Akranes.“
Byrjuðu á spíruræktun
Eitt af fyrstu verkunum hér var að byrja ræktun á skjólbeltum. Við settum niður um 4.500 trjáplöntur á síðasta ári. Við hófum svo í febrúar ræktun á spírum – til dæmis ertu- og radísuspírur – og svo bættust tegundir við jafnt og þétt fram á sumar. Það eru veitingastaðir hér í nágrenni okkar sem kaupa mest af spírunum,“ segir Laurent sem vonast til að geta ræktað innandyra eitthvað fram á vetur. „Svo verðum við auðvitað með talsvert grænmeti úr útiræktuninni í geymslum sem við seljum yfir allt árið, eins og hvítkál, rauðkál, gulrætur og kartöflur,“ bætir hann við.
„Helsta verkefnið fyrir næsta ræktunarár er að tvöfalda útisvæðið og við munum leggja sérstaka áherslu á framboð grænmetis sem er árstíðabundið.
Þá er líka stefnan að vinna úr uppskerunni okkar og framleiða vörur eins og súrkál og fleira í þeim dúr í litlu framleiðslueldhúsi sem við erum að koma okkur upp,“ segir Laurent að lokum um verkefnin næstu vikur og mánuði.
Laurent og Lola eru komin með fimm svín sem þau ætla að nota til kjötframleiðslu á bænum.