Ærin á myndinni er Lokkaprúð 22-886 á Þorgautsstöðum 2, Hvítársíðu. Hún reiknast 94 prósent af feldfjárættum.
Ærin á myndinni er Lokkaprúð 22-886 á Þorgautsstöðum 2, Hvítársíðu. Hún reiknast 94 prósent af feldfjárættum.
Fréttir 14. nóvember 2024

Skipulega haldið utan um feldfjárrækt í Fjárvís

Höfundur: Sigurður Már Harðarson

Nýverið bárust tíðindi af því að verið væri að setja inn upplýsingar um feldfé í Fjárvís, skýrsluhaldsforritið í sauðfjárrækt, en þar hefur ekki fyrr verið haldið skipulega utan um þessa ræktun.

Árni Brynjar Bragason.

Að sögn Árna Brynjars Bragasonar, ráðunautar hjá Ráðgjafarmiðstöð landbúnaðarins, er með ræktun á feldfé sóst eftir ákveðnum feldeiginleikum hjá íslensku fé, það sé jafníslenskt og annað fé í landinu en ræktunarmarkmið eru önnur. Fyrst og fremst séu það bændur í Rangárvallasýslu og á Vesturlandi sem hafa sýnt feldfjárrækt áhuga utan heimasvæði og konur séu í miklum meirihluta ræktenda.

Fíngerðara tog

Árni segir að upphaf þessarar sérstöku ræktunar megi rekja til áttunda áratugar síðustu aldar, þegar betra verð fékkst fyrir gráar gærur á erlendum mörkuðum en aðrar íslenskar gærur.

Eitt af einkennum íslenska fjárstofnsins eru tvær gerðir ullarhára; tog og þel. Árni segir að markmið og sérstaða feldfjárræktarinnar felist í að rækta jafnari háragerð en almennt sé í íslensku fé. Minnka þelið en ná fram fíngerðu togi sem leggist í sterka, hæfilega stóra og gljáandi lokka sem ná alveg inn að skinni. Ullin verði sérstök og sé rómuð af handverksfólki fyrir einstaka mýkt og fallegan gljáa.

Tvö bú sem bera uppi ræktunarstarfið

Með markvissu vali frá þeim tíma hefur tekist að rækta fram þessa sérstöku gærueiginleika í örfáum hjörðum í Vestur­Skaftafellssýslu. „Í dag eru það tvö bú þar eystra sem bera uppi þessa ræktun í Vestur­-Skaftafellssýslu, það er á Melhóli í Meðallandi og á Þykkvabæjarklaustri,“ segir Árni.

Hann segir ræktun á feldfé hafa aukist á síðustu árum og segir Árni að 1.356 kindur hafi í dag fengið útreiknaða feldprósentu sem segir til um hversu hátt hlutfall hægt er að rekja til feldræktunarinnar í Vestur­ Skaftafellssýslu. „Raunverulegur fjöldi feldfjár sem verður settur á vetur liggur ekki fyrir fyrr en í desember, þegar bændur hafa flestir skilað haustgögnum í Fjárvís,“ segir hann.

Betra aðgengi að upplýsingum um feldgæðin

Í Fjárvís er nú hægt að sjá feldgæða­ dóma gripa undir flipanum „Feldgæði“, sem birtist í „Yfirlit grips“, en áður var aðeins hægt að fletta dómunum upp í „Feldgæðayfirliti“. Þá er einnig hægt að fá upp yfirlit yfir allt feldfé búsins, undir „Yfirlit – Feldfjár yfirlit“.

„Allmörg bú hafa prófað að sæða með feldhrútum en talsvert færri hafa farið af stað með einhverja ræktun. Ef talin eru bú sem eiga einhverja gripi sem eru meira en 50 prósent af feldættum þá eru þau samtals 41 bú. Þetta getur verið allt frá einum grip upp í yfir 100 gripi eins og eru á grunnbúunum tveimur sem fyrr hafa verið nefnd,“ segir Árni enn fremur, spurður um hversu útbreidd þessi ræktun sé í landinu.

Skylt efni: feldfjárrækt

Bændur læra af hver öðrum
Fréttir 14. nóvember 2024

Bændur læra af hver öðrum

Ráðgjafarmiðstöð landbúnaðarins (RML) hefur undanfarin tvö ár staðið fyrir stýrð...

Skipulega haldið utan um feldfjárrækt í Fjárvís
Fréttir 14. nóvember 2024

Skipulega haldið utan um feldfjárrækt í Fjárvís

Nýverið bárust tíðindi af því að verið væri að setja inn upplýsingar um feldfé í...

Nýtt merki vottar gott starfsmannahald
Fréttir 14. nóvember 2024

Nýtt merki vottar gott starfsmannahald

Friðheimar eru í samstarfi við Báruna, stéttarfélag, að innleiða nýtt merki, Í l...

Nægjusemi í nóvember
Fréttir 13. nóvember 2024

Nægjusemi í nóvember

Landvernd og Grænfánaverkefnið standa fyrir átakinu Nægjusamur nóvember.

Vilja harðfisk á lista UNESCO
Fréttir 13. nóvember 2024

Vilja harðfisk á lista UNESCO

Slow Food Reykjavík vinnur að því að fá vinnsluhefðir tengdar harðfiski og skrei...

Stefnt að loftslagsvænstu landbúnaðarafurðum heims
Fréttir 13. nóvember 2024

Stefnt að loftslagsvænstu landbúnaðarafurðum heims

Ragnheiður Björk Halldórsdóttir, iðnaðarverkfræðingur og sjálfbærniráðgjafi, lei...

Skrefagjald innleitt
Fréttir 13. nóvember 2024

Skrefagjald innleitt

Ísafjarðarbær hefur ákveðið að innheimta svokallað skrefagjald vegna sorphirðu.

Sjónum beint að fiskauganu
Fréttir 12. nóvember 2024

Sjónum beint að fiskauganu

Ekki hefur enn fundist flötur á því hér á Íslandi að nýta fiskaugu sérstaklega ú...