Verndum plöntur – Verndum líf
Matvæla og landbúnaðarstofnun Sameinuðu þjóðanna, FAO, hefur lýst árið 2020 Alþjóðlegt ár plöntuheilbrigðis í heiminum. Á heimasíðu FAO segir að með tilnefningunni sé ætlunin að auka meðvitund jarðarbúa á nauðsyn þess að gæta að plöntuheilbrigði til að vinna gegn hungri og draga úr fátækt, vernda umhverfið og auka hagsæld.
Í yfirlýsingu FAO vegna tilnefningarinnar segir að þrátt fyrir að plöntur séu uppspretta súrefnis í heiminum og stórs hluta þess matar sem við neytum sé lítið gert til að huga að heilbrigði þeirra.
Samkvæmt áætlun FAO tapast um 40% af uppskeru nytjaplantna í heiminum vegna plöntusjúkdóma og meindýra sem leggjast á plöntur. Afleiðing þessa er matvælaskortur hjá milljónum manna í fátækustu ríkjum heims og mikið tekjutap þeirra sem leggja stund á ræktun matjurta.
Fyrirbyggjandi aðgerðir vænlegastar
Samkvæmt FAO er mun betra að beita fyrirbyggjandi aðferðum til að draga úr matarsóun vegna plöntusjúkdóma og afáti meindýra heldur en að berjast við vandann eftir að hann er kominn. Erfitt og nánast ómögulegt er að útrýma plöntusjúkdómum eða rándýrum í ræktun ef þau ná fótfestu.
Hvað er hægt að gera?
Samkvæmt FAO geta allir lagt sitt af mörkum til að stuðla að eflingu plöntuheilbrigðis í heiminum. Eitt það sem allir geta gert er að bera ekki með sér plöntur eða plöntuhluta eða panta þær milli landa nema að heilbrigðisvottorð fyrir gróðurinn liggi fyrir. Plöntusjúkdómar geta hæglega borist þannig milli landa og valdið gríðarlegu tjóni.
Í yfirlýsingu FAO er skorað á stjórnvöld að auka fræðslu um plöntuheilbrigði og á mikilvægi plantna fyrir mannkynið. Auk þess sem stjórnvöld eru hvött til að efla eftirlit með innflutningi plantna og tryggja heilbrigði þeirra.