Félagsleg vandamál eru orsök vanrækslu á dýrum
Aðalfundur Samtaka ungra bænda (SUB) var haldinn að Reykjum í Hrútafirði 10.–11. apríl síðastliðinn. Meðal ályktana fundarins er að vanræksla á dýrum eigi sér félagslegar orsakir og beri að meðhöndla sem félagslegt vandamál. Fjöldi ályktana voru samþykktar á fundinum.
Aðalfundur Samtaka ungra bænda (SUB) skorar á sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra að hefja gerð nýrra búvörusamninga strax og krefjast samtökin þess að kallaðir verði til fulltrúar frá SUB þegar hafist verður handa við samningsgerðina.
Samtökin taka undir þau sjónarmið ráðherra að samningar verði gerðir til langs tíma. Mikilvægt er að áhersla verði lögð á kerfi sem auðveldi nýliðum að komast inn og að stuðningur verði við nýliðun í öllum greinum landbúnaðar, þar sem það er góð fjárfesting fyrir þjóðfélagið. Nýliðun eykur framleiðni, nýsköpun, metnað og framfarir og það er landbúnaðinum hollt að fá nýja aðila inn.
Aukin velferð dýra og bænda
Aðalfundurinn hvetur sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra til að ráðast í endurskoðun verkferla þegar kemur að málum er varða vanrækslu dýra. Í greinargerð með samþykktinni segir að ítrekuð vanræksla á dýrum sé svartur blettur á stétt bænda. Leita ætti allra leiða til að uppræta búrekstur þar sem vanræksla þrífst. Það er auðséð að þær leiðir sem farnar hafa verið hafa skilað of litlu. Víða hefur vanræksla liðist svo árum skiptir. Ef raunverulegur vilji er til að ráða bót á þeim vanda er því mál til komið að reyna nýjar aðferðir. Vanræksla er ekki ástand sem heilbrigður bóndi getur hugsað sér að horfa upp á. Ef til vill er það kjarni vandans, að bóndinn gangi ekki heill til skógar.
Félagsleg vandamál eru orsök margra barnaverndarmála og því rökrétt að sama gildi um dýraverndarmál. Í stað þess að beita sömu aðferðum ítrekað, sem skila litlum árangri, er því vænlegra að ráðast að rót vandans. Með því að veita bændum raunverulega aðstoð mætti ef til vill bæta ástandið víða. Aðalfundur SUB telur þetta vera mál sem ættu heima á borði félagsþjónustunnar jafnt og Matvælastofnunar og hvetur til samstarfs þar á milli.
Fundurinn harmar vinnubrögð Landgræðslu ríkisins við gerð umsagna fyrir landbótaáætlanir í gæðastýringu, og þann átakafarveg sem málið virðist komið í. Fundurinn hvetur Landgræðsluna til að endurskoða vinnubrögð sín og kröfur í þessu máli.
Dýralæknaþjónusta
Samtök ungra bænda skorar á landbúnaðarráðherra og hlutaðeigandi aðila að tryggja lágmarks dýralæknaþjónustu á landsbyggðinni. Einnig leggur fundurinn til að reglum um lyfjanotkun og vörslu dýralyfja verði breytt þannig að skortur á aðgengi komi ekki niður á velferð dýra. Á fundinum var einnig skorað á mennta- og menningarmálaráðherra að tryggja gott nám í þeim greinum er snúa að landbúnaðinum. Góð menntun og öflugt rannsóknarstarf er grundvöllur framfara í landbúnaði. Samtök ungra bænda lýsa sig tilbúin til viðræðna við ráðherra um það hvernig þessum málum verði best háttað.
Lyfjanotkun í landbúnaði
Í ályktun fundarins um lyfjanotkun í landbúnaði eru allir hlutaðeigandi aðilar hvattir til að halda því á lofti við íslenska neytendur hversu lítil lyfjanotkun er í íslenskum landbúnaði í samanburði við önnur lönd enda mikil vakning meðal neytenda um gæði matvæla og þar sem íslensk matvælaframleiðsla er mjög hrein er gott að nýta þessa sérstöðu í markaðssetningu.
Í greinargerð með ályktuninni segir að neytendur geri kröfur um gæði matvara og það styrkir stöðu íslenskra búvara hversu lítil notkun er á lyfjum í framleiðslu þeirra. Íslenskur landbúnaður þarf að vera undir það búinn að fá erlenda samkeppni og er þetta mjög sterkt vopn í þeirri baráttu. Hægt er að líta til vistvænnar eggjaframleiðslu þar sem lögð er áhersla á gæði og hreinleika vörunnar, sem skilar sér í aukinni sölu og möguleika á hærra verði.
Íslensk grænmetisframleiðsla er mjög hrein og hefur það sýnt sig að íslenskir neytendur velja íslenskt grænmeti fram yfir erlent, þrátt fyrir hærra verð. Matvælaeftirlit á Íslandi er öflugt og er rétt að láta neytendur vita af því.
SUB kannar aðila að BÍ
Á fundinum var stjórn Samtaka ungra bænda falið að kanna kosti þess að SUB gerist aðildarfélag Bændasamtaka Íslands og að stjórnin beri síðan tillögu um mögulega aðild undir næsta aðalfund SUB eða auka-aðalfund þyki þess þurfa.