Algerlega galin verðlagning
Garðyrkjubændum í dreifbýli sem nota rafmagnslýsingu við ræktun svíður mörgum undan rafmagnsreikningnum enda borga þeir mun meira fyrir dreifingu á hverri kílóvattstund en íbúar í þéttbýli.
„Ég nota meira rafmagn til ræktunar en Þórshöfn og Raufarhöfn til húshitunar,“ segir Páll Ólafsson, garðyrkjubóndi á Hveravöllum í Reykjahverfi í Suður-Þingeyjarsýslu, en samt sem áður er ég að borga fyrir dreifbýlisdreifingu á rafmagni sem er miklu dýrari en þéttbýlisdreifingin.“
Páll segir að ef garðyrkjustöðin væri í þéttbýliskjarna sem teldi nokkra tugi íbúa þyrfti hann að borga mun minna fyrir rafmagnið en hann gerir í dag.
„Þetta er náttúrlega alveg galið á sama tíma og stjórnvöld eru að tala um landsbyggðarstefnu og söluaðili rafmagnsins er ríkisfyrirtæki. Orð og efndir eru því tvennt ólíkt í þessu tilfelli.“
Spara rafmagnið eins og hægt er
Að sögn Páls hefur hann dregið úr raforkunotkun eins og hann mögulega getur án þess að valda tjóni á uppskerunni. „Ég reyni að spara rafmagnið eins og mögulegt er en svo verður einfaldlega að gera dæmið upp og sjá hvort það gengur upp eða ekki.
Ég vil trúa því að það verði einhver breyting á þessu í nánustu framtíð og að starfshópurinn sem iðnaðarráðherra skipaði fyrir skömmu komi til með að taka á þessu máli.
Ég er samt hræddur um að greiðslubyrðin hjá mörgum sé nú þegar orðin það mikil, sér í lagi minni framleiðendum, að þeim blæði hratt út verði ekkert að gert fljótlega,“ segir Páll.
Hækkanirnar éta upp niðurgreiðslurnar
„Verð á raforku hefur hækkað eitthvað en flutningskostnaðurinn sérstaklega. Mig minnir að flutningskostnaðurinn hjá RARIK hafi verið tæpar 4 krónur árið 2014 á hverja kílóvattstund en í dag er það 5,98 krónur fyrir hverja kílóvattstund.
Upphæðin í niðurgreiðslusjóði raforku til garðyrkjubænda vegna lýsingar er 270 milljónir og þegar flutningurinn hækkar svona mikið étur það sjóðinn upp.
Ef ég skil gjaldskrá RARIK rétt þá mundi ég borga 2,5 krónur fyrir kílóvattstundina ef ég væri í þéttbýli en þar sem ég bý í dreifbýli borga ég 5,98 krónur fyrir hverja kílóvattstund. Á móti kemur dreifbýlisjöfnunargjald upp á 1,8 krónur. Ég er því að borga, þegar upp er staðið, næstum því tvisvar sinnum meira fyrir dreifinguna en ef starfsemin væri í þéttbýli,“ segir Páll.
Rukkaður um sér álag
„Ég bý átta kílómetra frá Laxárvirkjun og nýja Þeistareykjavirkjunin er hér rétt fyrir ofan mig og Krafla ekki í nema 60 kílómetra fjarlægð. Hugsaðu þér vitleysuna, ég nota milli sjö og átta milljón kílóvattstundir á ári og RARIK rukkar mig um sérstakt álag vegna flutningsins.
Mér finnst að ríkisrekið einokunarfyrirtæki eins og RARIK eigi að geta rökstutt gjaldskrána sína betur en þeir gera í dag, ekki síst þegar hugsað er til þess að rafmagnið verður til úti á landi.“