Staða og mikilvægi eggjaframleiðslu á Íslandi
Mynd / Siora Photography - Unsplash
Af vettvangi Bændasamtakana 11. nóvember 2024

Staða og mikilvægi eggjaframleiðslu á Íslandi

Höfundur: Halldóra Kristín Hauksdóttir, formaður búgreinadeildar eggjabænda

Eggjaframleiðsla á Íslandi gegnir mikilvægu hlutverki í íslensku samfélagi með því að sjá landsmönnum fyrir næringarríkum og heilnæmum matvælum.

Halldóra Kristín Hauksdóttir

Með auknum áhuga á íslenskri framleiðslu og heilsusamlegri afurð hefur eggjaneysla aukist töluvert á síðustu árum. Íslensk egg eru gæðavara og framleidd í samræmi við ströngustu staðla um dýravelferð og hollustuhætti, sem við framleiðendur erum stolt af.

Hvað skiptir mestu máli fyrir eggjaframleiðendur í búvörusamningum?

Við gerð nýrra búvörusamninga er afar mikilvægt að horft sé til eggjaframleiðslunnar sem sérstakrar búgreinar og að tryggt sé að við getum uppfyllt þarfir neytenda á Íslandi. Til þess að standa undir aukinni eftirspurn, bæta húsakost og aðlaga okkur að breyttum kröfum um dýravelferð og hollustuhætti, þá er það algjört réttlætismál að sömu kröfur séu gerðar varðandi aðbúnað og hollustuhætti við framleiðslu erlendra eggja, séu þau flutt inn. Þá þarf að tryggja eðlilegan rekstrargrundvöll, meðal annars með tollvernd.

Skilaboð til nýrra alþingismanna

Alþingismenn, sem taka þátt í að móta framtíð íslenskrar matvælaframleiðslu, ættu að hafa í huga mikilvægi eggjaframleiðslu fyrir fæðuöryggi þjóðarinnar. Framleiðendur hafa staðið í miklum og dýrum framkvæmdum til þess m.a. að uppfylla kröfur um dýravelferð. Það eru krefjandi áskoranir sem við stöndum frammi fyrir og því er mikilvægt að alþingismenn veiti okkur nægan stuðning, svo við getum tryggt landinu heilnæma og örugga matvöru um ókomna tíð. Eggjaframleiðsla, eins og aðrar landbúnaðargreinar, þurfa stöðugt rekstrarumhverfi, því myndu skammtíma tollalækkanir, eins og sumir kalla eftir, einungis vinna gegn greininni.

Ef ráðamenn meina eitthvað með því sem þeir segja á tyllidögum og lýsa yfir stuðningi íslensks landbúnaðar, þá verða menn að tryggja landbúnaðinum eðlileg rekstrarskilyrði.

Staða eggjamarkaðarins – umræða um eggjaskort

Athyglisverð umræða hefur sprottið upp undanfarið um eggjaskort á markaðnum. Ég vil nota tækifærið til að upplýsa almenning um ástæðurnar að baki, en aðalorsök þessa skorts liggur ekki í framleiðsluvanda heldur í umfangsmiklum breytingum sem bændur hafa þurft að ráðast í, m.a. vegna nýrra reglugerða sem skylda þá til að breyta hefðbundnu búreldi í lausagönguhús. Þetta er mikilvægt skref í átt að aukinni dýravelferð, en ferlið hefur tekið tíma, m.a. vegna skipulagsmála og annarra ytri þátta sem tafið hafa framkvæmdir, sem bændur bera ekki ábyrgð á.

Einnig hefur íbúafjölgun og aukin neysla á mann haft áhrif á markaðinn og ýtt undir aukna eftirspurn. Við leggjum því mikla áherslu á að eggjaframleiðsla muni ná jafnvægi á næstu vikum og áætla ég að eggjaframleiðsla muni aukast á næstu mánuðum það mikið að nægilegt framboð verði á eggjum á markaðnum.

Benda má á að eggjaframleiðendur geta ekki haft samráð um framleiðsluáætlun og sölu eggja vegna samkeppnislaga, öfugt við það sem tíðkast í mörgum okkar nágrannalöndum þar sem eggjasamlög hafa yfirsýn yfir framboð og eftirspurn.

Við eggjaframleiðendur á Íslandi viljum tryggja neytendum gæðavöru sem framleidd er af ástríðu og umhyggju. Þó að áskoranir séu til staðar, er okkar markmið að halda uppi stöðugri og traustri framleiðslu fyrir íslenskan markað. Með réttri stefnumótun og stuðningi frá yfirvöldum getum við áfram staðið undir þeirri ábyrgð að næra þjóðina með nægu magni af heilnæmum eggjum.

Kosningarnar snúast líka um landbúnað
Lesendarýni 21. nóvember 2024

Kosningarnar snúast líka um landbúnað

Frá upphafi hefur landbúnaður gegnt lykilhlutverki í að móta íslenska menningu o...

Af virðingu við landið
Lesendarýni 20. nóvember 2024

Af virðingu við landið

Í aðdraganda kosninga erum við ítrekað minnt á að margar stærstu áskoranir samfé...

Hjúkrunarheimili á landsbyggðinni
Lesendarýni 20. nóvember 2024

Hjúkrunarheimili á landsbyggðinni

Eru hjúkrunarheimili á landsbyggðinni með viðunandi fjármögnun? Er tilefni til a...

Vegleysur á Vestfjörðum
Lesendarýni 18. nóvember 2024

Vegleysur á Vestfjörðum

Sem frambjóðandi á ferð fór ég akandi um Vestfirði um helgina. Vegur um Strandir...

Kosningar og hvað svo?
Lesendarýni 15. nóvember 2024

Kosningar og hvað svo?

Í síðasta tölublaði Bændablaðsins birtu Bændasamtök Íslands áskorun til frambjóð...

Sterkur landbúnaður þarf stefnufestu og aftur stefnufestu
Lesendarýni 13. nóvember 2024

Sterkur landbúnaður þarf stefnufestu og aftur stefnufestu

Það er stór ábyrgðarhluti stjórnvalda að reyna að tryggja að atvinnugreinar séu ...

Eyrnamörk: Skjaldarmerki hins íslenska riddara
Lesendarýni 12. nóvember 2024

Eyrnamörk: Skjaldarmerki hins íslenska riddara

Eyrnamörk eða fjármörk eru, eins og margir þekkja, skurðir í eyru á fé til að sk...

Stoð atvinnulífs og lykill að framtíðarfæðuöryggi
Lesendarýni 11. nóvember 2024

Stoð atvinnulífs og lykill að framtíðarfæðuöryggi

Landbúnaður hefur löngum verið ein af burðarstoðum atvinnulífs í Norðausturkjörd...